Với đầu cáp co nguội, không cần dụng cụ, chỉ cần rút dây, và thế là xong

Sử dụng đèn khò cho thi công đầu cáp co nhiệt đòi hỏi người thợ phải khéo tay và kỹ tính

           Đầu cáp co nguội và co nhiệt nhìn bề ngoài có vẻ giống nhau nhưng đặc tính, hoạt động của chúng rất khác nhau. Cả hai loại đều được sử dụng cho các ứng dụng khác nhau cho công nghệ nối cáp – hạ thế và trung thế – như hộp nối cáp (splicing), đầu nối cáp (terminating), bọc kín (sealing). Để chọn co nguội hay co nóng, cần có hiểu biết về chúng; điều này khó hơn là chỉ căn cứ vào giá cả hoặc thói quen sử dụng.

   Điểm khác nhau rõ ràng nhất là về hình thức ban đầu trước khi sử dụng:

+ Ống co nguội được nong ra, bao quanh một ống lõi bằng dây plastic. Khi lắp đặt, đơn giản chỉ cần để ống choàng lên mối nối và rút dây, ống co nguội co lại và ôm chặt lấy mối nối, bó rất sát, rất kín vào hai đầu cáp.

+ Ống co nhiệt cần có nguồn nhiệt để làm ống co lại, ôm lấy mối nối, thông thường là một cái đèn khò. Thi công ống co nhiệt đòi hỏi người thợ phải khéo léo và có tay nghề.

  Lắp đặt: đầu cáp co nguội và co nhiệt – Nhanh, chậm? Dễ, khó?

          Phương pháp lắp đặt đối với co nguội và co nhiệt khác nhau rất nhiều:
Trong khi co nguội khi lắp đặt không cần đến một dụng cụ nào, người thợ có thể làm ngay, không cần phải huấn luyện thì trái lại để lắp đặt co nóng, cần phải có đèn khò, khéo tay và kinh nghiệm.

Lắp đặt xong, thành co nguội luôn có bề dày bằng nhau, bất kể người thợ khéo tay hoặc không. Trái lại, thành co nóng khi lắp đặt xong có thể dày mỏng chênh nhau – tùy theo cách làm của người thợ – do hơ lửa không đều, đặc biệt là tại những vị trí chật hẹp (ví dụ dưới cống bể, không có chỗ để xoay trở).
Việc sử dụng đèn khò đòi hỏi người thợ phải cẩn thận không để hư hỏng cáp, các vật kế cận và ngay chính bản thân ống co nóng, đồng thời tránh gây nguy hiểm cho chính mình hoặc người khác. Sử dụng đèn khò trong cống bể lại thêm nguy hiểm vì sự hiện diện của hơi gas trong  khoảng không chật chội, không thông gió (có thể gây ngạt, cháy, nổ). Thi công co nguội bảo đảm an toàn cho người thợ và mọi người xung quanh trong mọi điều kiện làm việc. Chưa kể đến trong
một số môi trường làm việc, việc sử dụng đèn khò (lửa) nằm trong mức độ cho phép và phải có giấy phép của cơ quan có thẩm quyền.

Vật liệu sử dụng: Ưu và nhược điểm

Silicone, một nguyên liệu chế tạo co nguội, có các đặc tính sau:

– Chống chịu tia tử ngoại.

– Không thấm nước (vón nước)

– Chống chịu tác động của phần lớn các chất hóa học

– Chịu được mọi nhiệt độ của môi trường (từ – 30⁰C đến 60⁰C)

Khuyết điểm là cao su silicone không chịu được ma sát.

Các sản phẩm co nguội silicone do đó phù hợp để sử dụng ngoài trời (ví dụ đầu nối cáp trung thế cao su silicone).

Cao su EPDM cũng là một nguyên liệu chế tạo co nguội, có các đặc tính sau:

– Dai và chịu được ma sát.

– Chống chịu tác động của phần lớn các chất hóa học

– Co rút chậm khi nhiệt độ môi trường ≤ 0⁰C

– Chống chịu tia tử ngoại và tính vón nước: kém

– Không nên sử dụng tiếp cận với các chất hydrocarbon

Sử dụng tốt cho chôn ngầm EVA là nguyên liệu chế tạo co nóng, có các đặc tính sau:

– Dai và chịu được ma sát.

– Chống chịu tác động của phần lớn các chất hóa học

– Chống chịu tia tử ngoại và tính vón nước: kém

Sử dụng tốt cho chôn ngầm, đặc biệt phù hợp để dùng làm bao ngoài, bảo vệ hộp nối cáp chôn ngầm.

EVA và EPDM có tính năng tương tự về chống thẩm thấu nước

Ống co nguội “nhuyễn và dễ thích nghi” hơn ống co nóng: Sau khi đã lắp đặt, nó co dãn và bám theo với cáp bên trong khi cáp bị các tác động bởi chu kỳ nhiệt, luôn tạo áp lực thường xuyên lên cáp và bám sát bề mặt cáp, làm kín nước, kín ẩm.
EPDM và silicone không thay đổi tính chất vật lý ngay cả khi bị nung nóng đến 200⁰C hoặc hơn.

Ống co nóng, có tính chất dai, chắc ở nhiệt độ bình thường, sử dụng tốt cho bảo vệ cơ học. Tuy nhiên, với tính “cứng mà không nhuyễn”, nó không thể co dãn theo cáp. Để làm kín bao quanh cáp, nó cần có hỗ trợ của mastic hoặc keo nóng chảy. Những khu vực tinh thể (crystalline regions) có đặc tính cứng chắc nhưng lại nhạy cảm với nhiệt: nó trở nên mềm khi nhiệt độ tăng lên đến khoảng 900C – 1000C, khi đó khả năng chống chịu ma sát của ống co nóng sẽ kém đi.

Như vậy, ống co nóng sử dụng tốt để dùng làm bao ngoài, bảo vệ hộp nối cáp chôn ngầm với điều kiện tác động của nhiệt độ chung quanh không quá 900C.

Cuối cùng, lưu ý là khi thi công ngoài trời, nhiệt độ có thể ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm. Khi trời quá lạnh (< 0⁰C), cần giữ vật liệu (dù là co nóng hay co nguội) trong xe có sưởi ấm cho đến khi cáp đã chuẩn bị xong và vật liệu sẵn sàng để lắp đặt.

Tại mỗi địa điểm lắp đặt cáp đều có những điều kiện về hóa chất, nước, ma sát khác nhau, cộng thêm yếu tố nhiệt độ, việc chọn lựa sản phẩm phù hợp có thể là không dễ dàng. Tuy nhiên trong trong một số áp dụng vẫn có thể sử dụng hoặc co nóng hoặc co nguội, nhưng trước hết cần xem xét kỹ các thông số kỹ thuật của từng loại sản phẩm và áp dụng cho một địa điểm, môi trường cụ thể.